Chắp mắt, hay còn gọi là chalazion, là một nốt sưng nhỏ, thường không đau, xuất hiện trên mí mắt. Nó hình thành khi tuyến dầu ở mí mắt bị tắc nghẽn. Mặc dù chắp mắt thường tự khỏi, nhưng nếu nó gây khó chịu hoặc ảnh hưởng đến thị lực, bạn nên tìm hiểu cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
Chắp mắt là bệnh gì?
Chắp mắt, hay còn gọi là chalazion, là một tình trạng viêm nhiễm không đau ở mí mắt, gây ra bởi sự tắc nghẽn của tuyến Meibomius. Tuyến này có nhiệm vụ tiết ra dầu để bôi trơn bề mặt mắt, giúp mắt không bị khô. Khi tuyến Meibomius bị tắc nghẽn, dầu không thể thoát ra ngoài, tích tụ lại và gây viêm, hình thành một khối u nhỏ trên mí mắt. Chắp mắt thường không nguy hiểm và có thể tự khỏi sau một thời gian, tuy nhiên, nếu nó gây khó chịu, ảnh hưởng đến thị lực hoặc tái phát nhiều lần, bạn nên đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh chắp mắt
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến sự tắc nghẽn của tuyến Meibomius và hình thành chắp mắt, bao gồm:
- Viêm bờ mi mãn tính: Đây là tình trạng viêm nhiễm kéo dài ở mí mắt, thường do vi khuẩn hoặc các tác nhân gây dị ứng gây ra. Viêm bờ mi mạn tính có thể làm thay đổi cấu trúc của tuyến Meibomius, khiến chúng dễ bị tắc nghẽn hơn.
- Rối loạn chức năng tuyến Meibomius: Trong một số trường hợp, tuyến Meibomius có thể không hoạt động bình thường, sản xuất ra dầu quá đặc hoặc không đủ dầu, dẫn đến tắc nghẽn.
- Mụn trứng cá đỏ: Bệnh lý da này có thể ảnh hưởng đến tuyến Meibomius và làm tăng nguy cơ bị chắp mắt.
- Tăng tiết bã nhờn: Những người có làn da dầu hoặc tăng tiết bã nhờn có nguy cơ cao hơn bị chắp mắt.
- Các yếu tố khác: Một số yếu tố khác cũng có thể góp phần gây chắp mắt, bao gồm vệ sinh mắt kém, dụi mắt thường xuyên, sử dụng mỹ phẩm không phù hợp và một số bệnh lý như lao hoặc nhiễm virus.
Triệu chứng của bệnh chắp mắt
Chắp mắt thường biểu hiện bằng các triệu chứng sau:
- Nổi cục u nhỏ trên mí mắt: Đây là triệu chứng điển hình nhất của chắp mắt. Cục u này thường không đau, nhưng có thể gây cộm và khó chịu.
- Sưng đỏ mí mắt: Vùng da xung quanh chắp mắt có thể bị sưng và đỏ.
- Chảy nước mắt: Một số người có thể bị chảy nước mắt nhiều hơn bình thường do kích ứng từ chắp mắt.
- Mờ mắt: Nếu chắp mắt lớn, nó có thể đè lên giác mạc và gây mờ mắt, ảnh hưởng đến thị lực.
- Cảm giác cộm mắt: Người bệnh có thể cảm thấy cộm hoặc khó chịu ở mắt, đặc biệt là khi chớp mắt.
Phương pháp điều trị chắp mắt
Hầu hết các trường hợp chắp mắt có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu chắp mắt gây khó chịu, ảnh hưởng đến thị lực hoặc kéo dài hơn vài tuần, có một số phương pháp điều trị có thể được áp dụng:
Chườm ấm
Đây là phương pháp đơn giản và hiệu quả nhất để điều trị chắp mắt tại nhà. Nhiệt độ ấm giúp làm mềm chất nhờn bị tắc nghẽn, giúp nó thoát ra ngoài dễ dàng hơn. Bạn có thể sử dụng khăn sạch nhúng nước ấm hoặc túi chườm nóng để chườm lên mí mắt bị chắp khoảng 10-15 phút, 3-5 lần mỗi ngày.
Chọc hút hoặc phẫu thuật
Nếu chắp mắt lớn, dai dẳng hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác, bác sĩ có thể tiến hành chọc hút hoặc phẫu thuật để loại bỏ chất nhờn bị tắc nghẽn. Thủ thuật này thường được thực hiện dưới gây tê tại chỗ và không để lại sẹo.
Ánh sáng Laser
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sử dụng ánh sáng laser để điều trị chắp mắt. Ánh sáng laser có thể giúp làm tan chất nhờn bị tắc nghẽn và giảm viêm.
Sử dụng thuốc chống viêm
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ có chứa corticosteroid để giảm viêm và sưng. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiêm corticosteroid trực tiếp vào chắp mắt.
Phòng ngừa bệnh chắp mắt
Mặc dù không thể hoàn toàn ngăn ngừa chắp mắt, nhưng bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
- Vệ sinh mắt sạch sẽ:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước khi chạm vào mắt hoặc vùng xung quanh mắt.
- Tẩy trang mắt kỹ lưỡng trước khi đi ngủ để loại bỏ bụi bẩn và mỹ phẩm.
- Nếu bạn đeo kính áp tròng, hãy vệ sinh và bảo quản chúng đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Tránh dụi mắt:
- Dụi mắt có thể gây kích ứng và làm tăng nguy cơ tắc nghẽn tuyến Meibomius. Nếu mắt bạn bị ngứa hoặc khó chịu, hãy sử dụng nước mắt nhân tạo hoặc khăn sạch để lau nhẹ nhàng.
- Chăm sóc mí mắt:
- Nếu bạn có tiền sử bị viêm bờ mi hoặc chắp mắt, bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng khăn ấm để lau nhẹ nhàng mí mắt hàng ngày hoặc sử dụng các sản phẩm vệ sinh mí mắt chuyên dụng.
- Chế độ ăn uống lành mạnh:
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây và các thực phẩm giàu omega-3 có thể giúp giảm viêm và cải thiện sức khỏe của tuyến Meibomius.
- Khám mắt định kỳ:
- Đến bác sĩ chuyên khoa mắt kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về mắt, bao gồm cả chắp mắt, và điều trị kịp thời.
