Con bạn thường xuyên nheo mắt, nghiêng đầu khi nhìn hoặc phàn nàn về việc nhìn mờ? Trẻ bị tật mắt hiếng cảm thấy tự ti trong giao tiếp vì bệnh ảnh hưởng đến vẻ ngoài của khuôn mặt, hơn nữa còn ảnh hưởng khá nhiều đến thị lực và sức khỏe đôi mắt của người bệnh. Bài viết này HMK Eyewear sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này, nguyên nhân gây ra và những phương pháp điều trị hiệu quả.
Mắt hiếng là gì?
Mắt hiếng là tình trạng hai mắt không thể nhìn cùng một hướng, giống như hai chiếc xe đạp chạy song song nhưng không cùng đích. Đây là tình trạng do sự phối hợp không nhịp nhàng giữa hai mắt và não bộ. Tình trạng này có thể khiến trẻ gặp khó khăn trong việc học tập và sinh hoạt hàng ngày.
Nguyên nhân dẫn đến mắt trẻ bị hiếng
Yếu tố di truyền
Di truyền đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành mắt hiếng. Nếu trong gia đình có người thân bị mắt hiếng, khả năng trẻ cũng mắc phải tình trạng này sẽ cao hơn. Các gen di truyền có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển và phối hợp của các cơ mắt, dẫn đến mắt bị lệch.
Rối loạn phát triển mắt
- Sự phát triển không hoàn thiện của các cơ mắt: Các cơ mắt có thể phát triển không đều hoặc yếu, dẫn đến mất cân bằng và gây ra mắt hiếng. Điều này có thể do các yếu tố bẩm sinh hoặc do các bệnh lý ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ.
- Rối loạn thần kinh thị giác: Các vấn đề về thần kinh kiểm soát sự di chuyển của mắt, như liệt dây thần kinh sọ não, cũng có thể gây ra mắt hiếng.
- Tật khúc xạ: Cận thị, viễn thị hoặc loạn thị nặng có thể khiến mắt phải điều tiết quá mức, gây ra mỏi mắt và dẫn đến mắt lệch.
Chấn thương làm cho trẻ bị hiếng mắt
Các chấn thương vùng mắt, đầu hoặc não có thể gây tổn thương đến các cơ mắt, dây thần kinh thị giác hoặc các cấu trúc khác của mắt, dẫn đến mắt bị lệch. Một số chấn thương phổ biến có thể gây ra mắt hiếng bao gồm:
- Tai nạn giao thông: Va chạm mạnh có thể gây tổn thương mắt, gãy xương hốc mắt hoặc chấn thương não, dẫn đến mắt lệch.
- Va đập mạnh vào đầu: Các cú va đập mạnh có thể làm tổn thương não, gây ảnh hưởng đến các dây thần kinh kiểm soát sự di chuyển của mắt.
- Chấn thương do vật nhọn: Các vật nhọn đâm vào mắt có thể gây tổn thương trực tiếp đến các cơ mắt, dây thần kinh thị giác hoặc võng mạc.
Các yếu tố khác
- Bệnh lý thần kinh: Một số bệnh lý thần kinh như bại não, u não có thể gây ảnh hưởng đến sự phối hợp của hai mắt.
- Bệnh lý nội tiết: Các bệnh lý nội tiết như cường giáp, suy giáp cũng có thể gây ra các vấn đề về mắt, bao gồm cả mắt hiếng.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ ảnh hưởng đến thị giác, bao gồm cả mắt hiếng.
Tầm quan trọng của việc phát hiện sớm:
Việc phát hiện và điều trị mắt hiếng càng sớm càng tốt rất quan trọng, giúp ngăn ngừa các biến chứng như nhược thị (mắt lười), giảm thị lực vĩnh viễn và các vấn đề về tâm lý, xã hội cho trẻ.
Khuyến cáo:
- Khám mắt định kỳ: Nên đưa trẻ đi khám mắt định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về mắt, kể cả mắt hiếng.
- Tìm đến bác sĩ chuyên khoa: Nếu nghi ngờ trẻ bị mắt hiếng, hãy đưa trẻ đến khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa mắt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
5 cách điều trị mắt lé hiệu quả
1. Kính điều chỉnh
- Nguyên lý: Kính điều chỉnh giúp khắc phục các tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị) đi kèm với mắt lé.
- Ưu điểm: Đơn giản, dễ sử dụng, không xâm lấn.
- Nhược điểm: Không hiệu quả với tất cả các trường hợp mắt lé, đặc biệt là các trường hợp do yếu cơ mắt gây ra.
2. Liệu pháp che mắt
- Nguyên lý: Bịt một mắt khỏe để buộc mắt yếu làm việc nhiều hơn, giúp cải thiện thị lực và sự phối hợp giữa hai mắt.
- Ưu điểm: Phù hợp với trẻ em, giúp cải thiện thị lực của mắt yếu.
- Nhược điểm: Trẻ nhỏ có thể không hợp tác, cần sự kiên nhẫn của phụ huynh và sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ.
3. Tập luyện mắt
- Nguyên lý: Các bài tập mắt giúp tăng cường cơ mắt, cải thiện sự phối hợp giữa hai mắt và khả năng điều tiết.
- Ưu điểm: An toàn, không xâm lấn, có thể kết hợp với các phương pháp điều trị khác.
- Nhược điểm: Cần sự kiên trì và đúng kỹ thuật để đạt hiệu quả.
4. Phẫu thuật
- Nguyên lý: Phẫu thuật điều chỉnh các cơ mắt để đưa mắt về vị trí đúng.
- Ưu điểm: Hiệu quả cao đối với các trường hợp mắt lé do yếu cơ hoặc mất cân bằng cơ.
- Nhược điểm: Là một cuộc phẫu thuật, có thể tiềm ẩn một số rủi ro như chảy máu, nhiễm trùng.
5. Sử dụng thuốc làm mờ tạm thời mắt khỏe
- Nguyên lý: Thuốc nhỏ mắt sẽ làm mờ tạm thời thị lực của mắt khỏe, buộc mắt yếu phải hoạt động nhiều hơn.
- Ưu điểm: Đơn giản, dễ sử dụng.
- Nhược điểm: Chỉ là giải pháp tạm thời, không điều trị được nguyên nhân gốc rễ của bệnh.
Lưu ý: Việc lựa chọn phương pháp điều trị mắt hiếng phù hợp cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa mắt. Bác sĩ sẽ dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân để đưa ra phác đồ điều trị tối ưu.
Hiếng mắt có ảnh hưởng đến thị lực của trẻ không?
Mắt hiếng nếu không được điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thị lực của trẻ. Dưới đây là một số tác hại cụ thể:
- Nhược thị (mắt lười): Đây là biến chứng phổ biến nhất của mắt hiếng ở trẻ em. Khi một mắt bị lệch, não bộ sẽ dần bỏ qua các tín hiệu hình ảnh từ mắt đó, dẫn đến giảm thị lực và thậm chí mất thị lực hoàn toàn ở mắt bị lệch.
- Mất khả năng nhận biết chiều sâu: Trẻ bị mắt hiếng thường khó khăn trong việc đánh giá khoảng cách giữa các vật thể, điều này có thể gây ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày như bắt bóng, chơi trò chơi hoặc đi lại.
- Nhìn đôi: Trong một số trường hợp, trẻ bị mắt hiếng có thể nhìn thấy hai hình ảnh của một vật thể.
- Mỏi mắt, nhức đầu: Trẻ thường cảm thấy mỏi mắt, nhức đầu, đặc biệt khi tập trung nhìn vào một điểm trong thời gian dài.
- Ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý: Trẻ bị mắt hiếng có thể cảm thấy tự ti, khó hòa nhập với bạn bè do ngoại hình khác biệt.
Vì sao mắt hiếng lại gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng như vậy?
- Não bộ ưu tiên hình ảnh rõ nét: Não bộ có xu hướng ưu tiên sử dụng hình ảnh rõ nét từ mắt không bị lệch, dần bỏ qua thông tin từ mắt bị lệch.
- Phát triển thị giác không đồng đều: Sự phát triển thị giác của hai mắt không đồng đều, dẫn đến mất cân bằng thị lực.